Hirurgija gojaznosti ili barijatrijska odnosno metabolička hirurgija, evoluirala je od skromnih početaka i eksperimentalnih pokušaja do jedne od naučno najutemeljenijih i tehnički najzahtevnijih specijalnosti koja se koristi u borbi sa krajnjim efektima svetske epidemije gojaznosti.
Danas su nam na raspolaganju različite hirurške tehnike kojima je cilj da se postigne smanjenje zapremine želuca ili da se smanji mogućnost apsorpcije hranjivih materija u digestivnom traktu.
Treba istaći da nakon hirurgije prekomerne gojaznosti pacijenti mogu da uzimaju hranu normalno, ali da brzo postižu sitost, a ekscesivno i kompulzivno uzimanje hrane više nije moguće. Uz adekvatnu preoperativnu pripremu i pravilnu selekciju pacijenata hirurško lečenje gojaznosti dovodi do brzih i vidljivih efekata, a smanjenje telesne mase često je praćeno normalizacijom krvnog pritiska, kao i regulacijom šećera i holesterola u krvi.
Sve operacije izvode se laparoskopskim putem, bez reza, kada se kroz male otvore na trbuhu uvode posebni instrumenti a vizuelizacija ostvaruje putem posebne kamere koja hirurgu prikazuje sliju na velikom ekranu. Ovakva vrsta hirurškog pristupa omogućava pacijentu brz oporavak, smanjene postoperativne bolove, rani oporavak digestivnih funkcija i skori povratak svakodnevnim aktivnostima. Od operacija koje se koriste treba navesti sledeće:
Sužavanje želuca, “sleeve” gastrektomija, je procedura kojom se smanjuje zapremina želuca za oko 75%, čineći da želudac ima formu cevi ili rukava (otuda i engleski naziv “sleeve”). Na ovaj način želudac gubi mogućnost rezervoara, unos hrane se smanjuje, menja se hormonski put koji reguliše sitost i bolesnik počinje da gubi na težini
“Sleeve”gastrektomija dovodi do značajnih pozitivnih promena:
Oporavak nakon procedure je brz zahvaljujući minimalno invazivnoj (laparoskopskoj) hirurškoj tehnici. Očekivani boravak u bolnici je 2- 3 dana. Unos tečnosti započinjete već prvi dan po operaciji, a sa specijalno prilagođenom dijetom od 3. dana nakon intervencije. Pozitivni pomaci vidljivi su već par meseci po izlasku iz bolnice.
Naš tim će Vam u postoperativnom toku pomoći savetima o ishrani i načinu života. Korištenje vitaminskih i drugih suplemenata nakon “sleeve” gastrektomije je retko iz razloga što ključni mehanizmi resporpcije korisnih supstanci iz hrane nisu poremećeni.
Premoštavanje želuca, “gastric by-pass” je procedura kojom se želudac prvo preseca, a mali preostali deo se spaja sa tankim crevom. Ovom procedurom se ne samo smanjuje zapremina želuca, već se iz procesa resorpcije isključuje značajna površina tankog creva.
Ova metoda je izrazito efikasna kako za gubitak prekomerne težine, tako i za regulaciju pre svega šećerne bolesti. Preporučuje se sledećoj grupi pacijenata:
Oporavak nakon procedure je brz zahvaljujući minimalno invazivnoj (laparoskopskoj) hirurškoj tehnici. Očekivani boravak u bolnici je 3 dana. Unos tečnosti se započinje prvi dan nakon operacxije, unos hrane po specijalizovanoj dijeti 4- 5 postoperativni dan.
Nekada u postoperativnom toku kod ove procedure može doći do smanjene resporcije određenih vitamina i minerala, te je neophodna suplementacija.
Naš tim će Vam pomoći u adekvatnom praćenju nutritivnog statusa i omogućiti pravovremene savete za ishranu.
Kod priprema za hirurgiju prekomerne gojaznosti kod osoba čiji BMI prelazi 40 kg/m2 a koji pate od dijabetesa ili hipertenzije kao početni vid lečenja može se predložiti plasiranje intragastričnog balona u želudac. Osnovni razlog za primenu intragastričnog balona je smanjivanje komplikacija koje mogu nastati tokom i posle hirurgije gojaznosti.
Nakon što se balon izvadi može se pristupiti definitivnom rešavanja problema prekomerne gojaznosti u vidu izvođenja jedne od dve barijatrijaske procedure bez ikakvih posledica ali sa značajno smanjenim rizikom.
Sužavanje želuca ili stručno nazvano „Sleeve“ gastrektomija je hirurška procedura kojom se uklanja deo želuca koji je odgovoran za njegovo širenje nakon obroka.
Na taj način prejedavanje više nije moguće, i počinjete da gubite višak kilograma. Procedura je izrazito efikasna. Za godinu dana izgubi se u proseku preko 85% prekomernih kilograma, a rezultat je trajan.
Oporavak je brz zahvaljujući činjenici da se operacija izvodi laparoskopskim putem, dakle bez velikog reza, kroz milimetarske otvore na trbuhu.
U bolnici se ostaje 2-3 dana, i preporučuje se još nekoliko dana kućnog oporavka. Nakon toga ste spremni da se vratite normalnim životnim asktivnostima.
Unos hrane nakon ove operacije je normalan, ali redukovan. To znači da ćete nakon uzimanja manje količine hrane osetiti sitost, odnosno, mogućnost prejedavanja ne postoji.
Pri tome, količina hrane koju unesete biće vam dovoljna da zadovolji potrebe organizma, a iskoristljivost hrane koju unesete je optimalna. Nakon operacije dobijate prilagodjenu dijetu koja će vam dodatno olakšati oporavak i pomoći na putu mršavljenja.
Apsolutno da. Ova hirurška intervencija pored redukcije telesne težine, dovodi i do regulacije šećera u krvi, te poboljšanog rada srca i normalizacije krvnog pritiska.
Pored toga pozitivno utiče na hormonski balans u organizmu, poboljšanu pokretljivost, lakše disanje i bolji san. Naravno, pre operacije naš tim procenjuje koliko je bezbedno prisupiti hirurškoj intervenciji prevashodno zbog stanja srca i disajne funkcije. Shodno tome sprovodi se i posebna priprema.
Moguće je. Postoji nekoliko opcija. Mi prethodno uradimo niz pregleda kojima ustanovljujemo u čemu je problem. Nakon toga moguće je uraditi ponovno sužavanje želuca ili neku od by pass procedura (premoštavanje želuca). Ova procedura se takodje može uraditi laparoskopski, dakle minimalno invazivno.
Objavljeno: 02/02/2019 Ažurirano: 04/08/2020
Napisao:
Ass. dr Ognjan Skrobić
Specijalista opšte hirugije
Objavio:
Reflux Centar
Centar za oboljenja gornjeg digestivnog sistema
English